2022 – dobry rok w infrastrukturze

Ostatnie 7 lat to dobry czas dla polskiej infrastruktury. Dotyczy to także 2022 r., który powoli się kończy. Widzą to wszyscy, którzy podróżują po polskich drogach czy korzystają z polskiej kolei. Był to niewątpliwie również czas pełen wyzwań, związanych np. z wojną na Ukrainie, jednak rozwój polskiej infra-struktury, mimo światowych zawirowań, nie zwalnia. Budownictwo, m.in. to infrastrukturalne, jest kołem zamachowym polskiej gospodarki, dlatego rząd robi wszystko, aby nie zwalniać tempa inwestycji.

ilarami rynku są kontrakty na budowę dróg, modernizację linii kolejowych i dworców. Od 2015 r. polska sieć dróg ekspresowych i autostrad powiększyła się o 63 proc. Dotychczas w ramach realizacji Programu Budowy Dróg Krajowych zakończona została budowa przeszło 156 zadań o wartości ponad 73,8 mld zł. Dzięki temu kierowcy zyskali ponad 2 tys. km nowych, bezpiecznych i wygodnych dróg.

Inwestycje podporą polskiej gospodarki

Każdy, kto podróżuje po Polsce, widzi, że w każdym rejonie naszego kraju, w każdym województwie na drogach krajowych prowadzone są inwestycje. W realizacji znajduje się obecnie ponad 900 km dróg ekspresowych i ponad 170 km autostrad.

Dodatkowo realizowane są zadania ujęte w Programie Budowy 100 Obwodnic. Po pierwszych z nich – obwodnicach Smolajn oraz Brzezia – mogą już jeździć kierowcy, a w budowie jest 13 kolejnych o wartości 2,6 mld zł i długości ponad 105 km.

Plany dotyczące dalszego rozwoju sieci bezpiecznych i wygodnych dróg krajowych zostały ujęte w przyjętym przez rząd nowym programie drogowym. Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. zakłada budowę ponad 2,5 tys. km nowych dróg szybkiego ruchu oraz dokończenie trwających inwestycji. Dzięki temu w Polsce zostanie ukończona pełna sieć auto-strad i dróg ekspresowych.

Lista inwestycji na drogach krajowych zaplanowanych do realizacji w rozpoczętej III dekadzie XXI w. to m.in. takie drogi jak Zachodnia Obwodnica Szczecina, droga ekspresowa S11 z Pomorza Środkowego na Górny Śląsk, S10 od Szczecina do Warszawy i Obwodnica Aglomeracji Warszawskiej. Przebudowana zostanie autostrada A2 Warszawa–Łódź i A4 Krzyżowa–Wrocław oraz Wrocław–Tarnów.

– Do budowy dróg podchodzimy kompleksowo, realizujemy pełną sieć dróg szybkiego ruchu. Ogłoszenie nowego programu to dobra wiadomość dla branży budowlanej, która może planować swoje działania w długiej perspektywie. Inwestycje publiczne są tym czynnikiem, który napędza gospodarkę. Dlatego nasz nowy ambitny program zakłada ukończenie wszyst-kich planowanych obecnie dróg szybkiego ruchu i połączenie wszystkich polskich regionów i miast wojewódzkich siecią bezpiecznych i komfortowych dróg. Łącznie na realizację inwesty-cji ujętych w nowym programie przeznaczone zostanie ok. 294,4 mld zł. Jest to największy program drogowy w historii Polski – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Via Carpatia – droga o międzynarodowym znaczeniu

Szczególnie ważna jest budowa szlaku Via Carpatia, którego inicjatorem był śp. prezydent Lech Kaczyński. Już w 2006 r. zdołał on zgromadzić międzynarodowe poparcie dla budowy drogi ekspresowej łączącej Morze Bałtyckie z Morzem Czarnym i Morzem Egejskim. Jest to dowód na jego dalekowzroczną politykę. Dzisiaj te założenia wypełniane są treścią. Jest coraz więcej ukończonych odcinków tej trasy, sukcesywnie podpisywane są umowy na realizację kolejnych, a jednocześnie przygotowywana jest dokumentacja niezbędna do budowy następ-nych zadań.

Podczas ostatniego posiedzenia Rady TTE w Brukseli w grudniu tego roku prawie cały główny przebieg szlaku Via Carpatia został wpisany do nowego korytarza sieci dróg europejskich TEN-T. Nowy korytarz łączący region Trójmorza potwierdza, że połączenia komunikacyjne północ–południe wzdłuż wschodniej granicy Unii Europejskiej stają się priorytetowymi inwe-stycjami. Dla kierowców oznacza to wygodniejsze i szybsze podróże do Rumunii, Bułgarii, Grecji, a także do krajów bałtyckich i do Finlandii.

– To zwieńczenie wieloletnich starań, prowadzonych konsekwentnie od lat 2015–2016, których celem było wpisanie głównych korytarzy komunikacyjnych, szczególnie tych na wschodzie Polski, do sieci bazowej TEN-T. I to się udało. Powstanie droga, która połączy państwa Trójmorza. Taki był zamysł śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który dziś wcielamy w życie – podkreśla minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Trwają intensywne prace związane z budową drogi ekspresowej S19, stanowiącej polską część szlaku Via Carpatia. W maju do ruchu został oddany 20-km odcinek trasy między Nie-drzwicą Dużą a Kraśnikiem. Dzięki temu kierowcy mogą już korzystać z całej drogi ekspresowej na trasie Lublin–Rzeszów. Po oddaniu ostatniego odcinka S19 na trasie łączącej stolice województwa lubelskiego i podkarpackiego mieszkańcy Rzeszowa uzyskali połączenie drogami ekspresowymi z Warszawą, a kierowcy z Lubelszczyzny ekspresowo dotrą do autostrady A4.

Kolejne odcinki będą oddawane sukcesywnie. Do tej pory zrealizowanych zostało 235 km tej trasy, a w budowie jest ponad 305 km.

Tunel na zakopiance

W 2022 r. został oddany do użytkowania tunel drogowy na trasie łączącej Kraków z Zakopanem, wydrążony pod górą Luboń Mały w ciągu drogi ekspresowej S7. Ten ponad 2-km obiekt powstał między Naprawą a Skomielną Białą w ramach budowy S7 na odcinku Lubień–Rabka-Zdrój.

– Dzięki tunelowi w ciągu zakopianki na S7, a także dzięki budowie nowoczesnej i wygodnej drogi Rdzawka–Nowy Targ każdy mieszkaniec Warszawy, Gdańska, Krakowa, kierowcy i pasażerowie, będą mogli bezpiecznie i komfortowo udać się na wypoczynek w polskich górach czy też na południu Europy – powiedział minister Andrzej Adamczyk.

Tunel pod górą Luboń Mały w Beskidzie Wyspowym to niezmiernie skomplikowane przedsięwzięcie inżynieryjne i jeden z wielu tuneli, które są lub będą realizowane w sieci dróg kra-jowych, np. na trasie S3, S19, w Świnoujściu. Najdłuższy, 5-km tunel w Polsce powstanie w ciągu Zachodniej Obwodnicy Szczecina.

Wsparcie dla dróg samorządowych

Równie ważne co drogi krajowe są te samorządowe, którymi Polacy na co dzień jeżdżą do pracy, szkoły czy do lekarza. W ostatnich latach całkowicie zmieniło się podejście do dróg powiatowych i gminnych, które stanowią przecież znaczącą część układu komunikacyjnego kraju. Co prawda za ich utrzymanie odpowiadają samorządy, ale nie oznacza to, że nie jest tu konieczne wsparcie państwa. Niektórych samorządów po prostu nie stać na budowę nowych czy remont zniszczonych dróg lokalnych.

Jednostki samorządu terytorialnego mają do dyspozycji wiele instrumentów, dzięki którym mogą uzyskać dofinansowania na zadania mające na celu budowę, przebudowę lub remont zarządzanych przez nich dróg. Samorządy mogą liczyć na wsparcie z przygotowanego przez Ministerstwo Infrastruktury Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, a także uzyskać dofinanso-wanie ze środków rezerwy subwencji ogólnej.

– Jeszcze niedawno zachowanie sieci drogowej we właściwym stanie i zapewnienie bezpieczeństwa korzystającym z niej mieszkańcom było dla wielu samorządów bardzo trudne. Rząd pochylił się nad tym problemem i zaproponował rozwiązanie, które pozytywnie wpływa zarówno na stan dróg lokalnych, jak i szybkość realizowanych inwestycji. Rządowy Fundusz Roz-woju Dróg to narzędzie wsparcia, które pozwala samorządom realizować szereg wyczekiwanych inwestycji – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

W latach 2019–2022 dofinansowanie z RFRD otrzymało ponad 12 tys. zadań na drogach gminnych i powiatowych o łącznej długości ponad 18 tys. km, a wartość środków przyznanych na ten cel to około 13 mld zł.

Wsparcie inwestycji ze środków Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg jest przewidziane do 2030 r., co pozwoli na dofinansowanie zadań gminnych i powiatowych, mostowych, obron-nych, obwodnicowych, miejskich czy wojewódzkich. Funkcjonowanie Funduszu w tak długiej perspektywie daje gwarancję dalszej systematycznej poprawy stanu dróg.

Samorządy, które realizują inwestycje drogowe, mogą również liczyć na wsparcie ze środków rezerwy subwencji ogólnej. W ramach tego instrumentu w latach 2019–2022 przekazano samorządom ponad 1,3 mld zł.

Coraz bardziej komfortowa polska kolej

Dużo dobrego dzieje się także na kolei, która przyciąga pasażerów coraz szybszymi oraz komfortowymi połączeniami. Polacy dostrzegają te zmiany, a drogą do tego były i są inwestycje.

W ramach Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r. – największego programu inwestycyjnego na polskiej kolei – zmodernizowano lub wybudowano 7 tys. km torów. Przez 6 lat wartość programu wzrosła z 67,5 mld zł do 76,7 mld zł. W ramach inwestycji modernizowane są największe i najważniejsze stacje kolejowe, np. Warszawa Zachodnia. Inwestycje pro-wadzone są również w Krakowie, Poznaniu, Gdańsku, Szczecinie czy Rzeszowie. Modernizowane są najważniejsze trasy kolejowe: Warszawa–Białystok, Warszawa–Poznań, Wro-cław–Poznań–Szczecin, Warszawa–Lublin, Rzeszów–Kraków–Katowice. Wraz z modernizacją linii wzrasta prędkość pociągów. Połączenia między dużymi miastami modernizowane są w taki sposób, by pociągi mogły osiągać prędkości 160–200 km/h, co powoduje skrócenie czasu przejazdu, np. z Warszawy do Gdańska (prawie 400 km) pociąg jedzie 2,5 godziny. Dzisiaj z Krakowa do Katowic można dojechać w czasie poniżej 50 minut.

11 grudnia 2022 r. wszedł w życie nowy rozkład jazdy. Został tak przygotowany, aby pasażerowie mogli skorzystać z efektów inwestycji. Przybyło połączeń – pociągi wróciły m.in. do Wisły, ruszyło też połączenie PKP Intercity do Wilna.

– Naszym celem jest kolej bezpieczna, komfortowa i przewidywalna, a przede wszystkim dostępna. Nie zwalniamy i będziemy nadal rozwijać ofertę pasażerską. Potencjał polskich kolei jest wielki i cieszę się, że wreszcie zaczął być wykorzystywany. Dzisiaj pociągi PKP Intercity zatrzymują się na ok. 100 stacjach więcej niż w 2015 r. – powiedział wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel.

PKP Intercity inwestuje w nowoczesny tabor, co napędza koniunkturę polskich firm i naszej gospodarki. W 2019 r. długość składów PKP Intercity wynosiła średnio 8 wagonów, w tym roku ponad 10, a czasami nawet 16 wagonów. Na tory każdego dnia wyjeżdża ok. 400 pociągów dalekobieżnych. Do dyspozycji pasażerów PKP Intercity są już pierwsze nowe elektryczne zespoły trakcyjne ED160 FLIRT, a kolejne przewoźnik będzie odbierać w przyszłym roku. Wszystko po to, by podróż koleją była komfortowa i przyjemna.

Walczymy z wykluczeniem komunikacyjnym

Mieszkańcy mniejszych miejscowości powinni mieć możliwość wygodnego dojazdu do szkoły, pracy czy lekarza. Jednym z głównych celów Ministerstwa Infrastruktury było zmniejsze-nie obszaru wykluczenia komunikacyjnego. Na kolei dzieje się to dzięki pierwszemu w historii programowi, który powstał we współpracy z samorządami – Programowi Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus. Zakłada on modernizację istniejących lub budowę nowych linii kolejowych oraz budowę nowych przystanków, mijanek czy łącznic kolejowych.

– W ciągu ostatnich 7 lat zmodernizowanych zostało 288 stacji i 427 przystanków kolejowych. Powstało też 71 zupełnie nowych przystanków. Zmodernizowaliśmy i wybudowaliśmy niemal 80 dworców kolejowych. To oznacza, że w ponad 850 miejscach infrastruktura pasażerska albo znacząco się poprawiła, albo została wzniesiona od podstaw. Zmodernizowanych i wybudowanych zostało już prawie 7 tys. km torów kolejowych w całej Polsce – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.

Do realizacji w ramach programu Kolej Plus zakwalifikowano 34 inwestycje z jedenastu województw. Wybrane do realizacji projekty dotyczą miast powyżej 10 tys. mieszkańców, które nie mają obecnie pasażerskich połączeń kolejowych lub połączenia wymagają usprawnienia. Dzięki realizacji inwestycji z tego programu ok. 1,5 mln ich mieszkańców zyska lepszy dostęp do kolei pasażerskiej.

Skutecznym narzędziem walki z wykluczeniem komunikacyjnym jest także Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Coraz więcej samorządów korzysta z rządowego wsparcia przy uruchamianiu nowych linii autobusowych. Jest to pierwsze na tak dużą skalę narzędzie wsparcia finansowego jednostek samorządu terytorialnego będących organizato-rami publicznego transportu zbiorowego. Funkcjonowanie Funduszu zostało zaplanowane w perspektywie wieloletniej.

– Od 2020 r. na wsparcie samorządów uruchamiających połączenia autobusowe gwarantujemy corocznie 800 mln zł. Dzięki temu powstają nowe linie komunikacyjne, a mieszkańcy, przede wszystkim z mniejszych miejscowości, mają możliwość dotarcia środkami transportu publicznego do pracy, szkół, placówek zdrowia i instytucji kultury. Zwiększenie siatki połączeń autobu-sowych stwarza także możliwość znalezienia pracy w miejscowościach, do których dojazd był dotychczas utrudniony lub niemożliwy. FRPA istotnie zmienił sytuację na rynku publicznego transportu zbiorowego poprzez wprowadzenie zachęt finansowych do organizacji przewozów o charakterze użyteczności publicznej i tym samym przyczynił się do wzmocnienia roli tego rodzaju przewozów – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.

MI z roku na rok obserwuje coraz większe zainteresowanie samorządów uruchamianiem połączeń z dofinansowaniem z FRPA. W 2019 r. dofinansowanych zostało 1228 linii komunikacyj-nych kwotą 10 mln zł. W 2020 r. przewozy wykonywane były na 2834 liniach komunikacyjnych, które zostały dofinansowane kwotą 139 mln zł. W 2021 r. dopłatą z Funduszu objęto w skali kraju 4371 linii komunikacyjnych, a kwota dopłaty przekazana organizatorom wynosiła 358 mln zł. W ramach przeprowadzonych naborów wniosków na 2022 r., dobjęopłatą to 5705 linii komunikacyjnych, a wnioskowana przez organizatorów kwota dopłaty z Funduszu to ponad 631 mln zł.

Przekop Mierzei Wiślanej – inwestycja strategiczna dla Polski

Z sukcesem realizowana jest strategiczna dla Polski inwestycja, polegająca na przekopie Mierzei Wiślanej i budowie kanału żeglugowego. 17 września uruchomiona została pierwsza, najważ-niejsza część inwestycji polegającej na budowie drogi wodnej między Zatoką Gdańską a Zalewem Wiślanym. Po raz pierwszy w powojennej historii Polski można swobodnie wpływać na Zalew Wiślany z pominięciem rosyjskiej strefy przybrzeżnej i bez konieczności proszenia o zgodę Federacji Rosyjskiej. Dzięki tej inwestycji polskie porty w tym regionie, a także województwo warmiń-sko-mazurskie zyskają nowe szanse rozwojowe. Każdy nowy szlak żeglugowy przyczynia się do wzrostu wydajności, konkurencyjności i budowania przewagi logistycznej polskiej gospodarki.

– Przekop Mierzei Wiślanej to epokowa inwestycja, która skróciła i uprościła żeglugę oraz sprawiła, że nie ma już potrzeby korzystania z Cieśniny Piławskiej. Szczególnie dzisiaj, w obliczu wojny toczącej się za naszą wschodnią granicą widać, jak trafna była decyzja o rozpoczęciu tej budowy – mówi wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.

Inwestycja obejmowała realizację portu osłonowego od strony Zatoki Gdańskiej, kanału żeglugowego ze śluzą, budowę nowego układu drogowego wraz z dwoma mostami obrotowymi oraz sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym. Obecnie kontynuowane są prace nad II i III etapem tej inwestycji. Trwa modernizacja toru wodnego rzeki Elbląg oraz budowa mostu obrotowego w Nowakowie. Zakończenie całej inwestycji nastąpi w 2023 r.

  

Artykuł sponsorowa