Przekaż 1,5% na media Strefy Wolnego Słowa. Dziękujemy! Przekaż TERAZ » x

Wirtualne Muzeum Historii „Gazety Polskiej”

Dodano: 19/01/2021 - Numer 2838 - 19.01.2021
fot. mat. pras./d
fot. mat. pras./d

Już od jutra na stronie Muzeum.niezależna.pl aktywne będzie Wirtualne Muzeum Historii „Gazety Polskiej”. Twórcy muzeum zapowiadają podróż w głąb XIX w., którego burzliwy nurt odsłaniać będzie „Gazeta Polska” z lat 1826–1907. Ma to być ekscytująca wyprawa po losach Polski i „Gazety Polskiej” – trybuny romantyków, powstańców listopadowych, pozytywistów i artystów młodopolskich.

W czasach narodowej niewoli wśród romantycznych zapaleńców dojrzała myśl o powołaniu do życia takiego organu prasowego, który stanąłby na straży polskości i ideałów wolnościowych. I tak w 1826 r. zrodziła się „Gazeta Polska”, na której czele znaleźli się Ksawery Bronikowski i Maurycy Mochnacki – uczestnicy Sprzysiężenia Wysockiego i nocy listopadowej. Gdy w 1830 r. wybuchło powstanie, „Gazeta Polska” zdecydowanie opowiedziała się po stronie walczących, docierając nawet na front, by pośród gradu kul i artyleryjskiego ognia prowadzić ich ku zwycięstwu.

Podążając przez sale muzeum, przekonamy się o tym, że w czasach, gdy polskie słowo podlegało surowej cenzurze, „Gazeta Polska” była orędowniczką ojczystej literatury i sztuki, bo w nich wyrażała się najistotniejsza treść duchowego życia Polaków. Na jej łamach publikowali najwięksi mistrzowie pióra – Kraszewski, Sienkiewicz, Prus, Orzeszkowa, Konopnicka, Reymont, a ich utwory literackie, szkice, recenzje, listy z podróży, felietony i wspomnienia złożyły się na wielowymiarowy obraz stulecia. Wraz z Kraszewskim będzie można przenieść się do czasów pradawnej Słowiańszczyzny, do początków państwa polskiego, zawędrować do Krakowa – duchowej stolicy kraju pod zaborami, aby zwiedzić katedrę wawelską i ujrzeć „olbrzymów czekających na zmartwychwstanie”. Odwiedzający muzeum będą mogli wraz z Sienkiewiczem odbyć spacer po XIX-wiecznej Warszawie, wyprawić się na Dziki Zachód i do złotej Kalifornii,a a także odkryć mroczne sekrety dworu Nerona i zejść do katakumb, by wsłuchać się w słowa apostoła Piotra. Prus natomiast w swoich felietonach opowie o klęskach, jakie nawiedziły Warszawę w 1874 r., Orzeszkowa ukaże problemy współczesnych sobie Polek, a Reymont w swoich wyrosłych z ducha ojczystej ziemi nowelach dotknie bolesnej strony ludzkiej egzystencji.

„Gazeta Polska” wiodła swoich czytelników w progi modrzewiowych dworków, wnikając w ducha ziemiańskiej kultury i obyczajowości. Jednocześnie była propagatorką postępu cywilizacyjnego, wprowadzała w fascynujący świat nauki i techniki, których symbolami stały się kolej żelazna, londyński Pałac Kryształowy czy niebotyczna wieża Eiffla. Przez prawie 100 lat stanowiła dla Polaków prawdziwe okno na świat, opowiadając się po stronie narodów walczących o wolność. Z jej kart poznać mogli losy Greków zrzucających tureckie jarzmo, Belgów powstających przeciwko Holendrom, Włochów dążących do zjednoczenia państwa.

Dzieje „Gazety Polskiej” to przede wszystkim dzieje naszej ojczyzny. Wnikanie we wszystkie sfery życia XIX-wiecznych Polaków, jak również w nurt narodowej historii i tradycji uczyniło ją żywą księgą polskości, współtworzoną przez wszystkich tych, którzy nigdy nie przestali wierzyć w sens słów Stanisława Wyspiańskiego, że „Polska to jest wielka rzecz”.

(Agnieszka Kowalczyk, Niezależna.pl, sk)

     

SUBSKRYBUJ aby mieć dostęp do wszystkich tekstów gpcodziennie.pl

Masz już subskrypcję? Zaloguj się

* Masz pytania odnośnie subskrypcji? Napisz do nas prenumerata@gpcodziennie.pl

W tym numerze